โรคเกาต์ gout

เป็นโรคข้ออักเสบที่พบบ่อยที่สุดในบรรดาโรคข้ออักเสบทั้งหมด สาเหตุเกิดจากความผิดปกติของการสันดาป (metabolism) สาร purines ซึ่งมีอยู่ในเนื้อเยี่อต่าง ๆ ทั่วร่างกาย ได้เป็นกรดยุริคที่มีระดับสูงกว่าปกติในเลือด
การที่กรดยูริคในเลือดสูงและคั่งอยู่ในร่างกายเป็นเวลานาน จนร่างกายขับออกทางไตไม่ทัน กรดยูริคจะตกผลึกเป็นเกลือยูเรตสะสมที่กระดูกอ่อนและเนื้อเยี่อรอบข้อ เป็นเหตุให้ข้ออักเสบเฉียบพลันรุนแรงอย่างรวดเร็วในเวลา 12-24 ชั่วโมง
อาการ
อาการข้ออักเสบมักกำเริบด้วยระดับกรดยูริกในเลือดที่เปลี่ยนแปลงทันทีทันใด คือระดับสูงขึ้นหรือลดลงฉับพลันซึ่งอาจเกิดจาก
หลังจากดื่มไวน์ โดยเฉพาะไวน์แดง
ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์หลังออกกำลังกาย
ยาต้านมะเร็ง
สิ่งเหล่านี้ล้วนทำให้ระดับกรดยูริคในเลือดสูงจนโรคเกาต์กำเริบได้ ผู้ป่วยบางรายอาจมีข้ออักเสบกำเริบหลังรับประทานอาหารที่ประกอบด้วย purines ในปริมาณสูง
การมีกรดยูริกในเลือดสูงโดยไม่มีข้ออักเสบไม่ถือว่าเป้นโรคเกาต์
มีถึง 70% ของผู้ที่มีกรดยูริกในเลือดสูงที่ไม่มีอาการแต่อย่างใด
เพียง 30% ของผู้ที่มีกรดยูริกในเลือดสูงมีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคเกาต์สูงกว่าผู้ที่มีระดับกรดยูริกในเลือดสูงเพียงเล็กน้อย
มีผู้ป่วยประมาณ 20% เท่านั้นที่มีระดับของกรดยูริกในเลือดปกติขณะที่มีข้ออักเสบเฉียบพลันจากโรคเกาต์
นั่นหมายความว่าผู้ป่วยโรคเกาต์ไม่จำเป็นต้องมีระดับกรดยูริคในเลือดสูงและการมีระดับกรดยูริกในเลือดสูงไม่ได้หมายความว่าเป็นโรคเกาต์เสมอไป
เราจึงไม่ได้ใช้ระดับกรดยูริกในเลือดเป้นหลักในการวินิจฉัยโรคเกาต์ หากแต่วินิจฉัยจากอาการปวดข้อรุนแรงฉับพลัน และการตรวจพบผลึกยูริกจากของเหลียวที่เจาะจากข้อ
การอักเสบแต่ละครั้ง มักเกิดขึ้นเพียงข้อเดียวเท่านั้นส่วนใหญ่เป้นที่ข้อหัวแม่เท้า อาจเป็นที่ข้ออื่น ๆ เช่น ข้อเท้า ข้อเข่า และที่พบไม่บ่อย คือ ข้อมือ ข้อศอก ข้อนิ้วมือก็ได้
ข้อที่อักเสบมักบวม แดง กดเจ็บ และปวดมากขึ้นเมื่อขยับข้อหรือลูบสัมผัสเพียงเบา ๆ อาการปวดมักรุนแรงฉับพลันทุกข์ทรมานจนเดินลำบาก เดินกระเผลก อาจมีไข้ต่ำ ๆ ในผู้ป่วยบางราย
หากได้รับการรักษาจะหายสนิทในเวลา 1-3 วัน แต่ถ้าไม่ได้รับการรักษามักหายเป็นปกติได้เองในเวลา 1 สัปดาห์และเว้นระยะเวลาอีกหลาย เดือนหรือเป็นปี จึงมีอาการข้ออักเสบกำเริบขึ้นมาใหม่
การกำเริบข้อข้ออักเสบจะถึ่ขึ้น ระยะเวลานานขึ้นและเป็นหลายข้อขึ้นตามระยะเวลาที่ป่วย ดังนั้นจึงมีเพียงนาน ๆ ครั้งเท่านั้นที่พบข้ออักเสบมากกว่า 1 ข้อในเวลาเดียวกัน ซึ่งมักเป็นในผู้ป่วยโรคเกาต์เรื้อรัง
หากไม่ได้รับการรักษา ผลึกยูเรต ปริมาณมากที่สะสมในข้อ, เนื้อเยี่อรอบข้อ, กระดูกอ่อน จะรวมกันเป็นของเหลวคล้ายชอล์กหรือยาสีฟัน เกิดก้อนใต้ผิวหนังซึ่งจะมีขนาดค่อย ๆ ใหญ่ขึ้นเรียกว่า tophus ก้อน tophus จะทำลายเนื้อเยื้อโดยรอบทำให้ข้อผิดรูป, พิการ, เส้นเอ็ดขาด
