จากพืชป่าพื้นบ้าน “หมากเบน-หมากหลอด”สู่ยอดน้ำผลไม้รสอร่อย เพื่อสุขภาพ
(http://www.manager.co.th/asp-bin/Image.aspx?ID=2878370)
น้ำหมากหลอดเบอร์รี่ และน้ำหมากเบนเบอร์รี่ ดื่มดีเพื่อสุขภาพ
ทุกวันนี้จะเห็นได้ว่ามีผู้คนหันมาให้ความสนใจและใส่ใจในเรื่องของการดูแลสุขภาพกันมากขึ้น โดยเฉพาะเรื่องของอาหาร
การกิน ซึ่งเชื่อได้ว่าทุกคนต่างต้องเลือกสรรหาอาหารที่ดี มีประโยชน์ ให้แก่ร่างกายด้วยกันทั้งนั้น
เราจึงอยากขอนำเสนอให้ผู้ที่ใส่ใจและรักสุขภาพทุกคน มาทำความรู้จักกับน้ำผลไม้พร้อมดื่มเพื่อสุขภาพ ที่มีคุณประโยชน์
มากมาย ที่มีชื่อว่า “หมากหลอดเบอร์รี่” และ “หมากเบนเบอร์รี่” ที่ถ้าใครมีโอกาสเดินทางมาเยือนยัง อ.สังคม จ.หนองคาย
แนะนำว่าไม่ควรพลาดเครื่องดื่ม 2 ชนิดนี้ ซึ่งกำลังเป็นเครื่องดื่มยอดนิยมที่กลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านปากโสม-ลำภูพาน ต.ผาตั้ง
อ.สังคม จ.หนองคาย ได้ทำออกมาขายเป็นน้ำผลไม้พร้อมดื่มเพื่อสุขภาพ
(http://www.manager.co.th/asp-bin/Image.aspx?ID=2878371)
ดร.อรุณศรี อื้อศรีวงศ์ หัวหน้าโครงการวิจัยฯ
ดร.อรุณศรี อื้อศรีวงศ์ ประธานสาขาวิชาสังคมศึกษา คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี
หัวหน้าโครงการวิจัยพัฒนาการจัดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศอย่างบูรณาการแบบมีส่วนร่วมของชุมชนพื้นที่เชิงเขาสู่ชายโขง อ.สังคม
จ.หนองคาย ผู้ที่ได้ทำการวิจัยเรื่อง “หมากหลอด” และ “หมากเบน” ให้ข้อมูลว่าพืชทั้งสองชนิด เป็นไม้เถา และเป็นผลไม้
พื้นบ้านที่หลายคนอาจจะไม่รู้จัก จะมีแต่ทางภาคเหนือและภาคอีสานตอนบนเท่านั้น เพราะต้นหมากหลอดและหมากเบน
จะเกิดได้เฉพาะพื้นที่ใกล้ภูเขา อากาศร้อนชื้น
ดร.อรุณศรี อธิบายว่า “หมากหลอด” ( ELAEAGNUS LATIFOLIA) เป็นผลไม้พันธุ์พื้นเมือง พบมากบริเวณพื้นที่มี
ภูเขาล้อมรอบ บริเวณที่มีความชื้นสูง บริเวณที่พบมากคือ อ.สังคม จ.หนองคาย และพื้นที่ภาคเหนือ ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์
-มีนาคม ผลหมากหลอดจะเริ่มสุกงอมสังเกตจากสีของผลหมากหลอดจะมีสีเหลืองอมเขียว และพัฒนาสีไปจนกระทั่งผลมี
สีแดงอมส้ม ซึ่งหมากหลอดพบในพื้นที่กึ่งป่า ในบริเวณพื้นที่ต.ผาตั้ง ต.นางิ้ว ต.บ้านม่วง และตำบลอื่นๆ
(http://www.manager.co.th/asp-bin/Image.aspx?ID=2878372)
ต้นหมากหลอด
ทั้งนี้จากการสำรวจพื้นที่เพื่อการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ได้พบต้นหมากหลอดที่ออกดอกในช่วงเดือนธันวาคม
และผลสุกในช่วงเดือนมีนาคม ชุมชนบ้านปากโสมลำภูพานจึงเกิดแนวคิดในการแปรรูปผลผลิตจากผลหมากหลอดที่มีจำนวน
มากและผลสุกจะร่วงลงพื้นเกลื่อนพื้นดิน และจากการศึกษาวิจัยได้ค้นพบว่าหมากหลอดและหมากเบน เป็นผลไม้ที่มีสารที่มี
คุณค่ามากมาย สามารถนำมาแปรรูปเป็นน้ำผลไม้พร้อมดื่มได้ จึงได้ทดลองและลงมือทำการแปรรูป ออกมาเป็นน้ำผลไม้เพื่อ
สุขภาพ “หมากหลอดเบอร์รี่” และ “หมากเบนเบอร์รี่” ซึ่งทำให้ชุมชนมีแนวคิดในการพัฒนาสู่การแปรรูปผลิตภัณฑ์จากฐาน
ทรัพยากรเพื่อการท่องเที่ยว ผลผลิตที่ได้ทำให้เกิดมูลค่าทำให้เกิดรายได้ อีกทั้งจากการแปรรูปยังนำไปสู่การเรียนรู้ของชุมชน
อีกทางหนึ่งด้วย
สำหรับคุณประโยชน์ของหมากหลอด นั้นมีสรรพคุณที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพร่างกายมากมาย ดร.อรุณศรีบอกว่า หมาก
หลอดมีสารที่เรียกว่าสารโพลีฟีนอล คือสารที่สามารถช่วยขับสารพิษออกจากร่างกายได้ ขับสารที่ไม่พึงประสงค์ และในตัว
หมากหลอดยังมีวิตามินเอ มากที่สุด รองลงมาคือ วิตามินอี วิตามินซี และยังมีสารเบต้าแคโรทีน ซึ่งจะมีประโยชน์ มีผลดีต่อ
สุขภาพแก่ผู้สูงอายุมาก มีสารแอนตี้ออกซิแดนท์สูง มีเกลือแร่ และมีกรดไขมันดูดซับไขมันได้ดี
(http://www.manager.co.th/asp-bin/Image.aspx?ID=2878373)
ผลของหมากหลอด
“หมากหลอดมีวิตามินเออยู่มากที่สุด เรากำลังจะพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ทาหน้าบำรุงผิว ตอนนี้อยู่ในกระบวนการของการ
ทดลอง โจทย์ของเราก็คือว่า วิตามินเอโดยทั่วไปแล้วจะเกี่ยวข้องกับผิวพรรณ เราก็เลยเอาน้ำหมากหลอดที่ส่วนหนึ่งที่เราคั้น
มาสกัดด้วยไอน้ำ แล้วก็นำมาผสมกับน้ำผึ้ง แล้วก็ใช้สำหรับทาใบหน้า ตอนนี้ก็ได้ผลดี เพราะผิวที่แห้งหยาบๆ ของชาวบ้าน
ซึ่งส่วนใหญ่เขาทำนาก็มีความชุ่มชื่นขึ้น เพราะฉะนั้นปีหน้าเราก็จะผลิตผลิตภัณฑ์ตัวนี้ขึ้นมาอีกตัว” ดร.อรุณศรี กล่าว
ส่วน“หมากเบน” เป็นผลไม้พันธุ์พื้นเมือง พบในพื้นที่หัวไร่ปลายนาและพื้นที่ป่าโปร่ง ออกผลในช่วงเดือนกรกฎาคม
หมากเบนมีคุณสมบัติที่ดี มีธาตุเหล็กสูง เหมาะสำหรับสุภาพสตรี มีวิตามินซีสูง สามารถป้องกันโรคความดันได้
(http://www.manager.co.th/asp-bin/Image.aspx?ID=2878383)
หมากหลอดเบอร์รี่พร้อมดื่ม
ดร.อรุณศรี อธิบายเพิ่มเติมว่า ปัจจุบันนี้ต้นหมากหลอด คือพืชที่อยู่ในป่า แต่ตอนนี้ได้มีการนำเอามาขยายพันธุ์ ให้
ชาวบ้านในชุมชนปลูกเอง ทำให้เกิดเป็นธนาคารหมากหลอดขึ้นมา หมายถึงการออกดอกออกผลของต้นหมากหลอด ซึ่ง
ในปีนี้อยู่ในช่วงทำการทอดลองปลูก สามารถขยายพันธุ์ได้ 100 กว่าต้นแล้ว และในปีนี้ได้ตั้งเป้าหมายของกลุ่มวิสาหกิจ
ชุมชนฯ ไว้ว่าในปีหน้าจะมีต้องมีการปลูกต้นหมากหลอดได้ทุกหลังคาเรือน
“ตอนนี้ชาวบ้านในชุมชน มีความภาคภูมิใจในสิ่งที่มีอยู่ในท้องถิ่น เขาสามารถปลูกมันให้มีลูก และนำมันมาแปรรูป
สามารถนำมาขายได้ ได้รายได้เพิ่มขึ้น แล้วชาวบ้านเขาก็ดื่มเองด้วย เพราะว่าเขาถือว่ามันมีคุณค่า ที่ผ่านมาเขาอาจจะ
ไม่ค่อยใส่ใจ แต่ตอนนี้เขาบอกว่ามันดูแลสุขภาพได้”
“ในปีหน้าเรามีเป้าหมายคือ บ้านปากโสม-ลำภูพาน จะต้องมีต้นหมากหลอดทุกหลังคาเรือน อันนี้คือเป้าหมายของ
กลุ่มที่ตั้งไว้ เพราะว่าจะมีโฮมสเตย์ท่องเที่ยวด้วย เพราะฉะนั้นนักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวจะได้รู้จักต้นหมากหลอด ได้มาเรียน
รู้วิธีการทำหมากหลอด แปรรูปหมากหลอด ว่าเป็นอะไรอย่างไร” ดร.อรุณศรี บอก
(http://www.manager.co.th/asp-bin/Image.aspx?ID=2878384)
น้ำหมากเบนเบอร์รี่ดื่มดีต่อสุขภาพ
สำหรับกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านปากโสม-ลำภูพาน ต.ผาตั้ง อ.สังคม จ.หนองคาย ได้ดำเนินการทำการแปรรูปน้ำ
หมากหลอดเบอร์รี่และหมากเบนเบอร์รี่ นี้มาได้ 1 ปีแล้วปัจจุบันนี้มีสมาชิกอยู่ในกลุ่มจำนวน 50 คน
โดยหนึ่งในสมาชิก คือ นวลละออง วิภูษณะ ได้อธิบายให้ฟังถึงการทำน้ำหมากหลอดเบอร์รี่ และน้ำหมากเบนเบอร์รี่
ว่า ทางกลุ่มวิสาหกิจฯ จะติดต่อกับชาวบ้านที่อยู่ในชุมชนที่มีต้นหมากหลอดที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ และจะรับซื้อหมากหลอด
ที่สุกแล้วจากชาวบ้านมา ในกิโลกรัมละ 10 บาท เมื่อได้หลมากหลอดมาแล้วก็จะนำมาผ่านขั้นตอนการแปรรูป โดยนำหมาก
หลอดมาล้างน้ำทำความสะอาดผสมกับเกลือ 3 - 4 ครั้ง จนสะอาด แล้วใส่ตะแกรงพักไว้ จากนั้นนำมาใส่เครื่องปั่นหรือเครื่อง
บดขนาดใหญ่ ปั่นให้ละเอียด
ต่อจากนั้นจึงนำมาต้มกับน้ำในอัตราส่วนที่กำหนดไว้ ต้มจนเดือดในอุณหภูมิ 100 องศาเซลเซียส เมื่อเดือดได้ที่แล้ว
ก็ยกลงนำมากรอง แยกน้ำและกากออกจากกัน แล้วก็นำน้ำที่ได้นั้นมาต้มต่ออีกรอบ ใส่ส่วนผสมอย่างน้ำตาล และเกลือป่น
ตามอัตราส่วนที่กำหนดไว้ แล้วก็คนให้ส่วนผสมทั้งหมดเข้ากัน ต้มจนเดือดอีกครั้ง ก็เป็นอันว่าได้น้ำหมากหลอดเบอร์รี่ หมาก
เบนเบอร์รี่ ที่พร้อมกรอกใส่ขวดแก้วที่ผ่านการฆ่าเชื้อแล้ว
(http://www.manager.co.th/asp-bin/Image.aspx?ID=2878386)
ผลของหมากเบน
“การทำน้ำหลากหลอด ส่วนที่เป็นกากของมัน เราก็ไม่ได้ทิ้ง ยังนำมาทำเป็นแยมหมากหลอด ทอฟฟี่หมากหลอด
ส่วนของเมล็ดหมากหลอดนำมาทำเป็นชา โดยการนำเมล็ดมาคั่วและบด และยังมีหมากหลอดไซเดอร์ การทำก็เหมือน
หมากหลอดเบอร์รี่ แต่จะใส่น้ำผึ้งเพิ่มเติมด้วย มีส่วนช่วยต้านอนุมูลอิสระ รักษาโรคข้อเข่าเสื่อม คนสูงอายุชอบดื่ม
และหมักนาน 1 ปี ได้หมากหลอดไซเดอร์มีความเข้มข้นมากกว่าหมากหลอดเบอร์รี่ แล้วที่นี่ยังมียังมีน้ำมะขามป้อมอีกตัว
ก็เป็นที่นิยม เพราะเป็นผลไม้ที่เป็นสมุนไพรจากธรรมชาติ” นวลละออง บอก
สำหรับราคาขายของน้ำหมากหลอดเบอร์รี่ และน้ำหมากเบนเบอร์รี้ ที่ชาวบ้านทำออกมาขายตอนนี้อยู่ในช่วงโปรโมชั่น
ราคา 3 ขวด 100 บาท ซึ่งเป็นน้ำผลไม้ที่พร้อมดื่มได้เลย หรืออย่างน้ำหมากเบนเบอร์รี่หากใครจะนำไปผสมกับโซดาดื่มก็ได้
เพราะโซดาจะช่วยลดความเฝื่อน และทำให้มีความซ่าอร่อยมากยิ่งขึ้น ซึ่งถ้าหากใครสนใจตอนนี้ชาวบ้านยังไม่ได้นำออกมา
วางขายตามท้องตลาดทั่วไป จะมีไปฝากขายไว้ที่รีสอร์ทบ้านไม้ริมโขง หรือถ้าใครอยากซื้อก็สามารถติดต่อไปได้ที่ศูนย์วิสาหกิจ
ชุมชนบ้านปากโสม-ลำภูพาน
(http://www.manager.co.th/asp-bin/Image.aspx?ID=2878388)
ต้นหมากเบน
“เราอยากชวนให้พี่น้องคนไทยที่รักสุขภาพและรักธรรมชาติ มาเที่ยวสัมผัสกับความเงียบสงบและความบริสุทธิ์ของ
อ. สังคม จ.หนองคาย เมื่อมาแล้วก็จะได้มาดูแลสุขภาพ โดยเฉพาะสุภาพสตรี มาดูแลสุขภาพผิวพรรณ ด้วยวิตามินเอสกัด
จากหมากหลอด มาดื่มน้ำผลไม้ น้ำหมากหลอดเบอร์รี่ น้ำหมากเบนเบอร์รี่ เพื่อสุขภาพที่ดี” ดร.อรุณศรี กล่าวทิ้งท้าย
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
สำหรับผู้ที่สนใจน้ำหมากหลอดเบอร์รี่ และน้ำหมากเบนเบอร์รี่ สามารถติดต่อไปได้ที่ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านปากโสม
-ลำภูพาน ต.ผาตั้ง อ.สังคม จ.หนองคาย ซึ่งในอนาคตทางกลุ่มยังได้รวมตัวกันจัดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศอย่างบูรณาการ
“จากเชิงเขาสู่ชายโขง” ด้วย โทร. 08-4742-0461, 08-9245-4219
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
>>>>>>>>>>>>>>>
นำมาจาก http://www.manager.co.th/Food/ViewNews.aspx?NewsID=9560000137828 (http://www.manager.co.th/Food/ViewNews.aspx?NewsID=9560000137828)